Yat İthalatı ve Türk Bayrağına Geçiş (Dergi Röportajı)

DAĞITIM:
Tüm Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüklerine

Yelken Dünyası Dergisi Nisan 2017 sayısında yayınlanan röportajımızın tam metnini okuyabilirsiniz.

Tahir Bey, 9 Ekim Grup’un genel yapılanması hakkında bilgi verir misiniz?

Firmamız 24 yıldan beri otomobil, yat ve teknelerin gümrük işlemlerinde ihtisas sahibi olmaktadır. Sadece bu konu üzerinde gümrük müşavirlik hizmetleri vermektedir. İstanbul Gümrük Müşavirliği Derneği’ne üye ve aynı zamanda T.C. Gümrük Müsteşarlığı denetimleri altında çalışmaktadır. Tüm Türkiye’de ki limanlarda bulunan teknelerin işlemlerini dış kaynak kullanmadan uzman ve gümrük müşavirlik belgesine sahip uzmanlarımızla yerine getirmekteyiz.

Tekne sahiplerine yönelik hizmetlerinizden bahseder misiniz?

03.03.2017 tarihinde yayınlanan tebliğ hükümlerine göre, yurtdışında bulunan veya yabancı bayrak çekmiş olan yat ve teknelerin Türk Bayrağı geçişi için liman başkanlıklarında yapılan bürokratik işlemlerde ve aynı zamanda gümrük müşavirlik hizmetlerinde bulunmaktadır.

Bayrak geçiş işlemlerinde en dikkat edilecek husus nedir?

Yayınlanan tebliğlere göre, işlemlerini kendileri yapan tekne sahiplerinin dikkat etmesi gereken husus kıymet bildirimidir. İlerleyen yıllarda, Gümrük Bakanlığı’na bağlı müfettişlerce gerçekleştirilecek olan denetimlerde, herhangi bir kıymet bildirim eksikliği tespit edilirse cezai yaptırımlar uygulanabilir. Hatta, kasıtlı yapılmış yalan beyanda, anlaşılması durumunda normal ithalat vergileri üzerinden değerlendirilir ve faizleriyle beraber cezai yaptırımlarda söz konusu olabilmektedir.

Bundan dolayı, kıymet bildiriminde dikkatli olunması ve seçilecek gümrük müşavirlik firmasının kara-deniz taşıtlarında ihtisas sahibi olması büyük önem arz etmektedir.

Yapılan düzenleme kimleri kapsamaktadır? Bu düzenleme çıktıktan sonra yabancı bayraklı tekne almış biri de bu uygulamadan yararlanabilir mi?

Yapılan düzenleme yurtdışında bulunan veya yabancı kaynak çekilmiş ve 27.01.2017 tarihinden önce adlarına tescil edilmiş olan gerçek ve tüzel kişilere ait yat-tekne vb. sahiplerini kapsamaktadır.

Düzenlemenin bir son tarihi var mıdır?

Yabancı bayraktan Türk bayrağına geçişe ilişkin düzenlemenin son tarihi şu an yoktur. Ancak, önümüzdeki günlerde bununla ilgili Bakanlık açıklaması beklenmektedir.2009 yılında yapılmış olan aynı düzenlemede 1500’e yakın tekne Türk Bayrağına geçmiş ama zorunluluk getirilmemiştir. Bu sefer bu zorunluluğun getirilmesi öngörülmektedir.

Teknemizde bulunan ve yabancı bayraklı teknemize kayıtlı EPIRB gibi kimi elektronik cihazlar var. Uygulama bu gibi durumlar için ne diyor?

Bununla ilgili olarak teknede demirbaş listesine kayıtlı olmayan elektronik cihazların, ithalat öncesinde kayıt altına alınarak liman başkanlıklarınca onaylanması esastır.

Gümrük ve Ticaret Bakanlığından gümrük başkanlıklarına gönderilmesi beklenen tebliğ ile ilgili bir tarih verilmiş midir?

Genelge kapsamı eşyanın tabi olacağı ÖTV ve KDV ye ilişkin işlemler 03.02.2017 tarihli 29968 sayılı Resmî Gazete ‘de yayınlanan 2017/9759 sayılı karara göre yapılır.

İlgili işlemlerin aracı kullanılarak yapılması şart mıdır? Kendileri doğrudan yapmayıp aracı vasıtasıyla işlemlerini tamamlatmak isteyen tekne sahipleri, mutlaka gümrük işlemleri yapmaya yetkili bir acente ile mi anlaşmalıdır?

İlgili işlemler için aracı kullanmaya gerek yoktur. Acentelerin görevi ve yetki alanları bellidir. Onlar, sadece liman başkanlıklarında iş takibi yapabilirler. 27.10.1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük kanunu uyarınca eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmasına ilişkin her türlü işlemlerin dolaylı temsilci sıfatıyla yürütülmesi esastır. Bunu da sadece, gümrük müşavirleri üstlenebilir. Gemi sahipleri, tüm işlemleri kendilerine de yapabilir ama teknik bilgi ve mevzuat bilgisi esastır.

Leasing yolu ile alınmış yabancı bayraklı teknelerin durumunu nasıl değerlendiriyorsunuz?

Yurtdışından doğrudan satın alma işlemleri gibi hizmet verilmektedir. İşlemler de fark yoktur.

Acenteler, tekne sahiplerinin, Liman Başkanlıklarındakiler dâhil tüm işlerini tamamlayarak yardımcı olabilirler mi?

Acenteler sadece liman başkanlık hizmetleri verebilmektedir. Gümrük işlemlerinde hizmet veremezler. Gümrük müşavirlerinden destek almak zorundadırlar ve gümrük müşavirleri 6 yıllık bir birikimle Gümrük Müsteşarlığı sınavlarını kazanarak bu unvanı alıp hizmet vermektedirler. Acentelerin mevzuat ve teknik bilgisi yetersiz seviyede kalmaktadır.

Firmanızın bu süreçteki hedefi nelerdir?
Mevcut olan 6000’e yakın yabancı bayraklı teknenin 500-1000 tanesinin işlemlerinin, firmamız kontrolünde ve uzman personelimizle sorunsuzca yapılmasını hedeflemekteyiz.

İşte röportajdan detaylar;

27.01.2017 tarih ve 29961 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6770 Sayılı Kanun ile, yabancı bayrak taşıyan teknelerin, Türk Bayrağına geçmesi teşvik edilerek, bu durumdaki tekneler için bir çok avantajlar getirildi.

– Yabancı bayraklı teknelerin Türk bayrağına geçişinde tekne sahiplerini nasıl avantajlar bekliyor?

Resmileşen yeni kanunun eski kanuna göre yabancı bayraktan ,Türk bayrağına geçecek olan teknelere oldukça cazip ithalat kolaylıkları ve vergi indirimi kolaylıkları sağlıyor. 9ekim Gümrük Müşavirliği ‘ne bu konudaki düşüncelerini sorduğumuzda ise bakın nasıl yanıtlıyor; “mevcut kanunda kullanılmış eşyaların ithali yasak ve izni tabi olmasına ve tekne ithal edeceklerin %8 ÖTV ve %18 KDV ödenmesini şarttı olması mevcuttu. Oysa yeni düzenleme ile 27 ocaktan önce tekne sahibi olan kişilerin hem bu sınırlama olmadan hem de sadece %1 KDV ödeyerek teknelerinin millileştirilmesine olanak sağlanmış oldu.”

– Türkiye’de bağlı olan yabancı bayraklı her tekne Türk bayrağına geçebiliyor mu? İstisnaları var mı?

-Türkiye de bağlı olan yabancı bayraklı teknenin Türk bayrağına geçebilmesi için 27 ocak 2017 tarihinden önce satın alınmış olması esastır.27 ocak 2017 tarihinden sonra satın alınan tekeneler bu istisnaiden durumdan ve teşvikten faydalanmazlar.

– Bu süreçte Türkiye’de bağlı geçiş yapmayan tekneleri ve yurt dışında gelen yabancı tekne sahiplerini neler bekliyor?

Bu süreçte Türkiye’de bağlı geçiş yapmayan tekneleri halihazırda olumsuz bir durum yoktur. Zira çıkmış olan 27.01.2017 tarih ve 29961 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6770 Sayılı Kanun da işlemlerin yapılacağı bir son gün yoktur. Süre sınırlaması olmadığından buna paralel sorun yoktur. Ancak Bakanlığın toplamda 6000 e yakın yabancı bayraklı teknenin Türk bayrağına geçmesi yönünde işlemler için son gün açıklaması için önümüzdeki günlerde beklenmektedir.Başvuru son tarihinin açıklanması ile büyük bir yoğunluk olacağı kesindir.Zira başvuru tarihinden sonra teknelerini Türk bayrağına geçirmeyen yabancı bayraklı teknelerin eski uygulama dahilinde Türk karasularında sınırsızca kullanamayacaklarını düşünmekteyiz.Örneğin yurt dışında 185 gün ikamet etmemiş bir şahsın yurt dışında satın aldığı yabancı plakalı aracı Türkiye de kullanamayacağı bibi bir durum söz konusu olacaktır.

– Türk bayrağına geçiş işlemleri nasıl yapılıyor. Bu işlemleri kendileri yönetmek isteyen tekne sahipleri nereden başlamalı?

Türk bayrağına geçiş işlemleri Liman başkanlıkları ve bununla beraber Gümrük idarelerinde sonuçlandırılmaktadır. Bu işlemleri kendileri yönetmek isteyen tekne sahipleri öncelikle yurt dışından Mevcut yabancı bayraklarını iptal işlemlerini yapıp akabinde Liman başkanlıklarında ( burada tavsiyemiz yoğun olmayan liman başkanlıklarında işlemlerini yaptırmaları yönündedir.Zira Mevcut uygulamada gerek teknenin bulunduğu yere en yakın Liman başkanlığı veya Gümrük idaresinde işlemlerin yaptırılması gerektiği yönünde bir hüküm olmadığından dileyen dilediği liman başkanlığında veya Gümrük idaresinde işlemlerini yaptırabilir. Örneğin Marmariste bulunan bir teknenin Bağlama kütüğü ( ruhsat ) İstanbul Liman başkanlığında ve Gümrük işlemleride Haydarpaşa Gümrük müdürlüğünde yapılabilinir. ) Türk Ruhsatı alım işlemlerini yapmaları gerekiyor. Akabinde kendilerine en yakın Gümrük idarelerinde Gümrük işlemlerini bitirmeleri gerekiyor. Liman başkanlık işlemleri için genel çerçevede kolay ve hızlı yürüyen işlemdir. Liman Başkanlığı son derece yardımcı, kolaylaştırıcı ve çözüm odaklı çalışıyor ve bu konuda , Çok fazla teknik bir bilgiye ihtiyaç yoktur. Ancak Gümrük işlemleri için Tekne ve araç ithalatı konusunda deneyimli bir Gümrük müşavirlik firması ile çalışmalarında fayda var. Zira Gümrük Müşavirliği çok fazla mevzuat bilgisi ve uzun yıllar tecrübe gerektiren bir kariyer mesleğidir. Müşavirlik firmaları imzaladıkları beyannamelerden beş yıl süre ile müteselsil her türlü konuda sorumludurlar dolayısıyla Bu işlemleri kendileri yönetmek isteyen tekne sahiplerinde Gümrük mevzuat ve teknik bilgisi buna yeterliyse kendi işlerini kendileri yapmaya çalışabilirler. Ancak ileride oluşacak Müfettiş denetimlerinde , kıymet farklılıkları, eksik veya yanlış beyan gibi Gümrük uyuşmazlıkları yaşanmaması adına profesyonel yardım alınmasının daha güvenli olacağı kanısındayım.

– Geçiş sürecinde işlemler ne kadar sürede tamamlanıyor?

Liman başkanlıklarında talep edilen tüm evraklar eksiksizse en fazla 2 gün Gümrük idarelerinde fiziki muayene yapılmasına gerek duyulmazsa 1 gün , ancak belge kontrolü ile yetinilmeyip tekneye fiziki muayene yapılması durumunda 1 hafta ya kadar uzayabilen süreler alabilmektedir.

– 9 Ekim olarak bir grup şirketisiniz ve denizcilik sektörü haricinde farklı sektörlerde farklı hizmetleriniz var. Şirketinizden ve bu hizmetlerinizden bahseder misiniz? (Ne zaman kuruldu? Hangi sektörlere hizmet veriyor?

Firmamız İstanbul Karaköy’de, Kalkavan Denizciliğin ilk olarak başladığı ofisi devir alarak, tarihi Ömer Abed Handa 9ekim 1994 yılında Gümrük müşavirlik firması olarak kurulmuştur. Firmamız 2000 senesine kadar ticari emtia eşyaların ithali,ihracı konusundaki Gümrük müşavirliği konusunda hizmette bulunmuş akabinde ihtisaslaşarak Otomobil, Tekne ve özellikle Türkiye’de yaşayan yabancıların halk arasında “ Mavi plaka” olarak adlandırılan vergisiz araçların ithalatı ve A-Z ye Gümrük ve Lojistik işlemleri konusunda ihtisaslaşmıştır. Ulaşım araçları Gümrüklemesi konusunda otorite olmuştur.Türkiyede yaşayan veya çalışmak için gelen üst düzey yöneticilerin ve evlenmek için gelen yabancıların ,Galatasaray,Fenerbahce gibi Futbol takımlarının yabancı futbolcularının vergisiz Gümrük muafiyetli araç konusunda destek hizmet vermiştir. Mevcut www.taxfreecar.net isimli vergisiz araç konusundaki Türkiye’de tek olan ve aylık gösterimi 300.000 civarı olan web sitesi ile çözüm sunmaktadır. Aynı zamanda Uluslararası kapıdan kapıya ev eşyası Lojistiği, Uluslararası kapıdan kapıya Evcil Hayvan Lojistiği, Türkiye de yaşayan yaşamayı düşünen yabacıların çalışma ve oturum izni danışmanlığı gibi konularında da profesyonel anlamda hizmet vermektedir. Tüm hizmetler dış kaynak kullanılmadan tek çatı atında yapılmaktadır.

– Tekne sahipleri Türk bayrağına geçiş için size başvurduklarında 9 Ekim olarak nasıl bir hizmet sunuyorsunuz?

Tekne sahiplerine ister A-Z ye tüm işlemleri firmamız çatısı altında alabilmekte ve A-Z ye kapı teslim hizmetti seçtiklerinde; Amerika’dan terkin belgesinin alınması, yurt dışı şirket kapanışı, transit log belgesi kapanışı, Yurt dışı Liman başkanlıkları ile bu konuda oluşacak haberleşmeler ve irtibat, Türkiye Liman başkanlıklarında oluşacak bağlama kütüğü (ruhsat) alımı, İsim tescili ve onayı, Telsiz ruhsatı alınma işlemleri, Demirbaş listesi oluşturma ve belge hizmeti, Gümrük Müşavirlik hizmeti, Tekne ölçüm ve muayene hizmeti, Harç ve vergilerin tahakkuku işlemleri.

Diğer taraftan Tekne sahipleri Liman başkanlıkları ve yurt dışı hizmet işlemlerini kendileri yapıp sadece Gümrük Müşavirlik hizmetini firmamızdan alabilmektedir.

Tekne sahipleri, Türk bayrağına geçiş işlemlerinde; ister A-Z ye hem liman başkanlıkları ve Gümrük işlemlerini aynı çatı altında isterlerse Liman başkanlıklarında oluşacak işlemleri bizzat kendileri diğer taraftan Gümrük işlemlerini sadece firmamızdan alma şanslarına sahiptirler.

İster A-Z hizmet ister sadece Gümrük müşavirlik hizmetleri tercih edilsin verilen hizmet seçeneği fark etmeksizin tüm işlemlerin dış kaynak kullanılmadan tek çatı altında bizzat firmamız tarafından yapılması ,tekne sahiplerinin kurumsal çerçevede güvenle hizmet almalarında ve muhattap olarak tek firma olarak muhattap olamalarında esastır.

– Firma olarak sektörde 25 yıllık müşavirlik deneyiminiz var. Verdiğiniz hizmetleri nasıl bir ekiple yönetiyorsunuz?

-Tüm ekip uzun yıllardır 9ekim firmasında bir ekip modeli halinde çalışmaktadır. Yapılan her tekne veya otomobil sanki kendi araçlarıymış gibi hareket edip hizmet vermektedir. Ekip yöneticileri T.C Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Gümrük Müşavir Belgesi sahibi olup en 32 yıllık Gümrük müşavirlik deneyimine sahip olup ekip uzmanları teknik bilgiye çok hakim olmakla beraber ileri derecede İngilizce ve Almanca bilen dinamik bir ekipten oluşmaktadır.

– 9 Ekim’i kurmanızdaki amaç neydi? Sizce sektörde nasıl bir açığı kapatıyor?

9ekim Türkiye de bireysel Gümrük müşavirlik hizmetleri konusunda öncüdür. Firmamızı kuruluş aşamasından itibaren klasik olarak Ticari eşyaların Gümrükleme işlemleri konusunda hizmet vermeye başlamış ilerleyen yıllarda Kişilerin ve Özellikle Türkiye’de çalışmak için gelen üst düzey yabancı yöneticilerin kişisel araçlarının ,teknelerinin ve ev eşyalarının ve hatta evcil hayvanlarının , Gümrükleme hizmeti konusunda yabancı dil bilen uzman firmalar olmadığı tespit ettik ve bu açığı kapatmak için 1998 yılından itibaren sadece bireysel Gümrük müşavirliği ve lojistiği konusunda hizmet vermeye başlayarak bu açığı Butik bir Gümrük müşavirlik hizmeti sistemi ile bir nebze olsa kapattık.

– Uzun yıllara yayılan sektördeki başarınızın sırrı nedir?

Kişisel Gümrük işlemlerini gerçek anlamda kendi işimiz gibi algılayarak .yeri geldiğinde sanki kendi teknemiz yeri geldiğinde kendi otomobilimizin gümrük ve lojistik işlemlerini yapıyormuşuz gibi hareket ettik. Araştırmacı ve dinamik yapımız ile sektörde tek ve farklı olmak istedik ve bununun için önce müşterilimize dost gibi baktık akabinde müşteri olarak baktık ve piyasada yüksek bir güven inşa ettik…Doğruluk ve Güven ilk önce geldi… Yabancı dilleri çok iyi derecede bilmemiz ve Gümrük mevzuatı konusunda engin bilgilerimiz ve sadece bildiğimiz konu üzerinde yoğunlaşmamız sayesinde çeyrek asırlık bir geçmişe sahip olduk.

– Gelecek için planlarınızdan ve vizyonunuzdan bahseder misiniz?

Gelecek planlarımız içinde 2017 yılında Almanya şubemizi ve İzmir şubelerimizi aktif etmek ve daha fazla insana istihdam sağlamak geliyor. Aile şirketi olan firmamızı ilk günkü heyecan ile nesilden nesile başarılı bir şekilde aklamak en buyuk vizyonumuzdur.

Geçiş sürecinde işlemler ne kadar sürede tamamlanıyor?

Liman başkanlıklarında talep edilen tüm evraklar eksiksizse ve liman başkanlığında yoğunluk yoksa en fazla 2 gün, Gümrük idarelerinde fiziki muayene yapılmasına gerek duyulmazsa 1 gün, ancak belge kontrolü ile yetinilmeyip tekneye fiziki muayene yapılması durumunda işlemlerin tamamlanması 1 haftayı bulabilir.

Benim 10 metrelik bir teknem olduğunu düşünürsek, size geldiğimde Türk bayrağına geçiş için nasıl bir masrafım oluyor? (Bu işlemlerde Liman Başkanlıkları, Gümrük İdaresi bir ücret alıyor mu? Alıyorsa ne kadar bir ücreti oluyor. Size bu hizmet için ne kadar ücret ödüyorlar? Fiyatlar tekne boyuna göre mi değişiyor?)

Masraflar, seçeceğiniz hizmet grubuna ve teknenizin sigorta kıymet bedeline göre değişmektedir. Zira gümrük müşavirlik hizmet bedeli her yıl Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın açıklandığı eşya kıymeti üzerinden alınması esastır. Bakanlık onayı ile kabul gören yıllık gümrük müşavirlik hizmet bedelinden daha düşük gümrük müşavirlik hizmet bedeli alınması kanunen suçtur. Şayet liman başkanlıklarında yapılacak işlemler ve yurt dışı liman başkanlıkları işlemleri dahil A’dan Z’ye hizmet istenirse ve tekne sigorta bedelinin 130.000 USD olduğu göz önüne alırsak oluşacak masraflar şunlardır;